- خانه
- مقالات آموزشی
- گواهینامه فنی و حرفه ای؛ از ثبت نام تا دریافت مدرک فنی حرفه ای
چند لحظه منتظر بمانید
در عصر امروزی که دنیا با شتاب بسیار زیادی در حال توسعه است و رقابت شغلی هر روز شدید تر میشود، داشتن مدرک دانشگاهی به تنهایی، تضمین کننده موفقیت نیست. مدرک فنی حرفه ای، فراتر از یک تکه کاغذ ساده است و نشان دهنده مهارت، تجربه و شایستگی فرد در دنیای واقعی کار خواهد بود. مدرک فنی و حرفه ای، پلی میان آموزش و عمل است؛ سندی معتبر که نشان میدهد فرد می تواند دانستههای خود را به مهارتهای قابل اجرا تبدیل کند. در بازاری که ارزش عملگرایی از تئوری پیشی گرفته است، مدرک فنی و حرفهای همان مدرکی است که امکان اشتغال پایدار و فرصتهای جدید را ایجاد می کند. در ادامه، خواهیم دید مدرک فنی و حرفه ای دقیقاً چیست، چه مزایایی دارد و چگونه میتواند مسیر حرفه ای زندگی شما را متحول کند.
ریشه های آموزش فنی و حرفه ای در ایران به دهه های میانی قرن گذشته بازمیگردد؛ زمانی که کشور بهتدریج از اقتصاد سنتی فاصله می گرفت و نیاز به نیروهای متخصص در حوزه های صنعت، خدمات و کشاورزی بیش از پیش احساس می شد. در دهه ۱۳۴۰، نخستین مراکز رسمی آموزش فنی تأسیس شدند تا به جوانان مهارت هایی بیاموزند که مستقیماً قابل استفاده در محیط کار باشند. با گذر زمان و رشد صنایع، ضرورت سازمان دهی این آموزشها بیشتر شد تا اینکه در سال ۱۳۵۹، سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور بهصورت رسمی و زیر نظر وزارت کار و امور اجتماعی (امروزه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی) تأسیس گردید.
این سازمان مأموریت یافت تا مهارتافزایی را به یکی از ارکان توسعه ملی تبدیل کند؛ مأموریتی که با تدوین استانداردهای آموزشی بینالمللی، همکاری با سازمانهای جهانی همچون ILO و گسترش مراکز آموزش در سراسر کشور تحقق یافت. در دهه های بعد، با افزایش نیاز بازار کار به نیروهای متخصص، مدرک فنی حرفه ای جایگاه ویژهای پیدا کرد. این مدرک نه تنها در استخدام داخلی معتبر شناخته شد، بلکه در بسیاری از کشورهای دیگر نیز معادل گواهی مهارت های بینالمللی پذیرفته شد.
امروزه، مدرک فنی و حرفه ای به نمادی از دانش کاربردی و مهارت واقعی تبدیل شده است؛ سندی که نشان می دهد دارنده آن صرفاً تئوری نمی داند، بلکه می تواند عمل کند. اعتبار این مدرک حاصل سالها تلاش برای استانداردسازی آموزش، ارزیابی دقیق مهارتها و هماهنگی با نیازهای واقعی بازار کار است. به همین دلیل است که امروز، بسیاری از کارفرمایان، این مدرک را حتی ارزشمندتر از مدارک دانشگاهی میدانند.
مدرک فنی و حرفه ای، برخلاف بسیاری از گواهینامههای آموزشی کوتاه مدت، اعتباری رسمی، ملی و حتی بینالمللی دارد. این مدرک تحت نظارت مستقیم سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور صادر میشود؛ نهادی دولتی و وابسته به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی که استانداردهای آموزشی و مهارتی آن بر پایه چارچوب های جهانی مانند سازمان بینالمللی کار (ILO) تنظیم شده است. به همین دلیل، مدرک فنی و حرفه ای نهتنها در داخل ایران معتبر است، بلکه در بسیاری از کشورها به عنوان گواهی مهارت قابل استناد و قابل ترجمه رسمی شناخته میشود.
در داخل کشور، این مدرک در فرآیندهای استخدام دولتی و خصوصی جایگاهی ویژه دارد. بسیاری از کارفرمایان، هنگام جذب نیرو، دارا بودن مدرک فنی و حرفه ای را نشانهای از توانایی عملی، نظم و مهارت واقعی فرد می دانند. حتی در برخی از رشتهها مانند آرایشگری، برقکشی، تعمیرات خودرو، طراحی لباس، صنایع غذایی و دهها حرفه دیگر، داشتن این مدرک پیش شرط دریافت مجوز فعالیت رسمی از اتحادیهها یا اصناف است.
از سوی دیگر، در مسیر مهاجرت یا اشتغال بینالمللی نیز، دارا بودن مدرک فنی و حرفه ای می تواند برگ برندهای مهم باشد. چون این مدارک بر اساس استانداردهای مهارتی تدوین شده و قابل تطبیق با نظامهای آموزشی بسیاری از کشورها هستند، ترجمه رسمی آنها در فرآیند ارزیابی مدارک کاری در خارج از کشور پذیرفته میشود.
در حقیقت، اعتبار مدرک فنی حرفه ای از دو جنبه سرچشمه میگیرد:
۱. اعتبار سازمان صادرکننده که یک نهاد رسمی و ملی است.
۲. اعتبار مهارت های واقعی که بر اساس آزمونهای عملی و علمی سنجیده میشود، نه صرفاً آموزش تئوری.
به همین دلیل است که امروزه، این مدرک به یکی از معتبرترین و کاربردی ترین گواهی نامههای مهارتی در ایران تبدیل شده و برای بسیاری از افراد، آغازگر یک مسیر شغلی موفق در داخل یا خارج از کشور به شمار میآید.
آموزش فنی و حرفهای، همانند پلی استوار میان دانش و عمل، برای پاسخ گویی به نیازهای گوناگون جامعه، مدارک خود را در سه قالب اصلی ارائه می کند. هر یک از این مدارک، مسیر متفاوتی از رشد، مهارت و فرصت را پیش پای هنرجویان می گذارد و نشان می دهد که برای حرفه ای شدن، همیشه بیش از یک راه وجود دارد.
این مدارک، ستون اصلی نظام مهارت آموزی کشور به شمار میآیند که توسط سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور صادر میشوند و معتبرترین گواهی مهارت در ایران بهحساب می آیند. صدور آن تنها پس از گذراندن دوره های آموزشی استاندارد و موفقیت در آزمون های کتبی و عملی انجام می شود.
مدارک رسمی نه تنها در سراسر کشور اعتبار دارند، بلکه به دلیل دارا بودن کد استاندارد بینالمللی شغل (ISCO)، در بسیاری از کشورها نیز قابل ترجمه و استناد هستند. دارندگان این مدارک می توانند با اطمینان از مهارت خود، وارد بازار کار داخلی یا بینالمللی شوند. در واقع، مدرک رسمی فنی و حرفه ای، امضای اعتبار فرد در مسیر شغلی و حرفه ای او خواهد بود.
این مدارک توسط مؤسسات آموزشی، دانشگاه ها یا آموزشگاه هایی صادر می شوند که تحت نظارت مستقیم سازمان فنی و حرفه ای فعالیت دارند. سازمان فنی و حرفه ای، صحت محتوا و کیفیت آموزش را تأیید می کند، اما صدور مدرک را به این مراکز واگذار کرده است.
مدارک مورد تأیید برای افرادی مناسب هستند که به دنبال ارتقای مهارت در زمینهای خاص خواهند بود و یا می خواهند در مسیر شغلی خود گامی حرفه ای تر بردارند. شاید در ظاهر یک پله پایین تر از مدارک رسمی باشند، اما در عمل، ارزش آنها در بسیاری از مشاغل و سازمان ها به رسمیت شناخته میشود.
این نوع مدرک فنی حرفه ای، راهی کوتاه اما موثر برای ورود به دنیای مهارت است. معمولاً برای افرادی صادر می شود که می خواهند در زمان کم، با یک حرفه آشنا شوند و یا مهارت جدیدی را بیازمایند.
در این قسمت از مقاله، قصد داریم مهم ترین و بهترین مدارک فنی حرفه ای را معرفی کنیم که چه در داخل کشور ایران و چه در خارج از ایران از اعتبار بالایی برخوردار بوده و در بسیاری از مشاغل مورد استفاده قرار می گیرد. در ادامه به این موارد اشاره می کنیم.

در رده اول مدارک فنی حرفه ای از لحاظ کاربرد و اعتبار، مدرک فنی حرفه ای icdl یا همان مهارت های هفتگانه کامپیوتر است. ICDL مخفف عبارت «International Computer Driving License» به معنی گواهینامه بین المللی کامپیوتر کاربری است. به همراه داشتن این مدرک، نشان می دهد که شما از مهارت کافی برای کار با کامپیوتر برخوردار بوده و می توانید در اکثر اداره جات و شرکت های مختلف مشغول به کار شوید. از اهمیت این مدرک، همین مقدار اشاره کنیم که در اکثر موارد استخدامی، دانش کامپیوتر و icdl جزو اولویت های هر شرکت و سازمانی خواهد بود.
بیشتر بخوانید: ICDL چیست
در رده بعدی مهم ترین مدرک های فنی حرفه ای در ایران و خارج از ایران، مدرک HSE است. Hse مخفف سه کلمه Health, Safe, Environment است که در لغت فارسی به معنی بهداشت، ایمنی و محیط زیست خواهد بود. این مدرک برای تمامی افراد در مشاغل مختلف اجباری است، علی الخصوص مشاغل صنعتی و ساختمانی که مستقیما با جان افراد و ایمنی سر و کار دارند؛ بنابراین اگر در این مشاغل حضور دارید، داشتن این مدرک اجباری خواهد بود.
همچنین شما با گذراندن دوره مقدماتی و پیشرفته hse مشهد، می توانید برای افسر HSE اقدام نمایید که به عنوان ناظر بر ایمنی و سلامت محیط کار به فعالیت پرداخته و از حقوق بسیار خوبی برخوردار خواهید بود. برای اطلاعات بیشتر در مورد این شغل پردرآمد، صفحه افسر hse را مطالعه نمایید.
یکی دیگر از مدرک های مهم که شاید کمتر اسم آن را شنیده اید، مدرک فنی حرفه ای پداگوژی است. پداگوژی در واقع راه و روش آموزش دادن و یاد دادن را به شما می آموزد. این مدرک برای کسانی که به هر نحوی در بحث آموزش دخیل هستند، نیاز خواهد شد. در بعضی از مراکز آموزشی، چه دولتی و چه خصوصی، معلمان و اساتید آن باید مدرک پداگوژی به همراه داشته باشند. همچنین برای تاسیس آموزشگاه نیز به این مدرک نیاز خواهید داشت.
برای شرکت در دوره پداگوژی و دریافت مدرک آن می توانید به صفحه دوره آموزش پداگوژی مراجعه نمایید.
شاید بسیاری از اشخاص، همیشه علاقه مند بودند تا به عنوان پرستار مشغول به کار شوند یا بتوانند در شرایط بحرانی، جان فرد را نجات دهند. دوره امداد و نجات یا همان امدادگر حوادث از همان دوره هایی است که شما با مباحث مختلفی از جمله بررسی علائم حیاتی، آتل بندی و رفع شکستگی، حریق و سوختگی، عملیات احیا و... آشنا خواهید شد.
دریافت مدرک فنی حرفه ای، ساده تر از آن چیزی است که تصور می کنید. شما با چند قدم ساده می توانید مدرک معتبر و قابل ترجمه فنی و حرفه ای رشته مورد نظر خود را دریافت نمایید. در این قسمت قدم به قدم دریافت مدرک فنی و حرفه ای را به شما خواهیم گفت.

قدم اول؛ انتخاب آموزشگاه آزاد فنی و حرفه ای
در اولین قدم، شما باید آموزشگاه خود را متناسب با رشته ای که قصد دریافت مدرک فنی حرفه ای آن را دارید، انتخاب نمایید. دقت داشته باشید که آموزشگاه زیر نظر سازمان فنی و حرفه ای باشد و شماره شناسایی فنی حرفه ای داشته باشد. به عنوان مثال، آکادمی ایلیاسیستم زیر نظر سازمان فنی و حرفه ای است و شماره شناسایی آن 102080 است. اگر در شهر مشهد هستید، آکادمی ایلیاسیستم یکی از آموزشگاه های برتر در این شهر است. شما می توانید دوره های آکادمی ایلیاسیستم را از این صفحه مشاهده نمایید.
قدم دوم؛ ثبت نام و حضور منظم در کلاس
پس از انتخاب آموزشگاه و ثبت نام در دوره مدنظر، نیاز است حضور منظم در کلاس ها داشته باشید تا علاوه بر یادگیری مهارت خود، لیست حضور و غیاب شما کامل و بدون غیبت به سازمان فنی و حرفه ای ارسال شود.
قدم سوم؛ شرکت در آزمون فنی حرفه ای
پس از اتمام دوره، از طرف آموزشگاه، به آزمون فنی حرفه ای معرفی خواهید شد. این آزمون شامل دو بخش کتبی و عملی است. آزمون کتبی را در محل سازمان فنی حرفه ای خواهید داد که آزمون آن به صورت تستی خواهد بود و شرط قبولی از این آزمون، کسب نمره 50 از 100خواهد بود. پس از قبولی در آزمون کتبی، آزمون عملی خواهید داشت که این آزمون در خود آموزشگاه برگزار می شود و شرط قبولی آن، کسب نمره حداقل 70 از 100 است. پس از این دو آزمون، نمره نهایی شما به شکل زیر محاسبه خواهد شد که این نمره، دقیقا نمره ای است که در مدرک فنی حرفه ای شما قرار می گیرد.
x (0.75) (نمره عملی)x (0.25) + (نمره کتبی)
قدم آخر؛ دریافت مدرک فنی حرفه ای
پس از قبولی در آزمون های فنی حرفه ای، حدود یک ماه بعد می توانید مدرک فنی حرفه ای خود را از طریق لینک زیر دریافت نمایید:
هزینه دریافت مدرک فنی حرفه ای به سه بخش هزینه دوره در آموزشگاه، هزینه تعرفه آموزشی و هزینه حق آزمون تقسیم می شود. هزینه دوره در آموزشگاه همان هزینه کلاس کلاس های فنی و حرفه ای است و بر اساس تعداد جلسات و ساعات آموزشی، ممکن است این مبلغ برای دوره ای مشخص در هر آموزشگاه متفاوت باشد.
هزینه تعرفه آموزشی، هزینه ای است که سازمان فنی و حرفه ای دریافت می کند و بر اساس دهک بندی معشیتی، این تعرفه برای هر شخص متفاوت خواهد بود. اگر دهک 1 الی 5 هستید، این تعرفه برای شما رایگان است و اگر دهک شما بیشتر از 5 است، می توانید از طریق صفحه محاسبه تعرفه آموزشی فنی حرفه ای، مبلغ تعرفه آموزشی خود را مشاهده نمایید.
هزینه حق آزمون نیز مربوط به آزمون شما خواهد بود. این مبلغ برای هر شخص ایرانی بین 130 تا 200 هزار تومان در سال 1404 است و این قیمت برای اتباع خارجی، 1,500,000 خواهد بود.
«مدرک فنی و حرفه ای» یکی از معتبرترین مدرک های موجود در ایران است که چه در بحث استخدام و چه در موضوع مهاجرت، نقش اساسی خواهد داشت. در این مقاله تلاش شد هر آنچه که در پیرامون مدرک فنی حرفه ای قرار دارد و شما برای دریافت مدرک فنی و حرفه ای به آن نیاز دارید، اشاره شود. در صورت هرگونه سوال و نیاز به مشاوره، می توانید در قسمت نظرات، سوال خود را پرسیده تا کارشناسان آموزش آکادمی ایلیاسیستم، در اسرع وقت به سوال شما پاسخ دهند. همچنین برای دریافت اطلاعات در مورد دوره های موجود آکادمی ایلیاسیستم، می توانید با شماره های 05138411833 و 09156700637 تماس حاصل نمایید.
نویسنده: رضا ضمیری
مدیر آموزشگاه آزاد فنی و حرفه ای آکادمی ایلیاسیستم