چرا اتوکد مهم‌ترین نرم‌افزار طراحی مهندسی است؟

شاید تاکنون بارها و بارها نام اتوکد را در محیط های مختلف از جمله در صنعت، ساختمان سازی ها، دانشگاه، دفاتر مهندسی و... شنیده اید و اولین سوالی که برای شما پیش آمده این است که اتوکد چیست؟ اتوکد یکی از مهم ترین و کاربردی ترین نرم‌افزارهای طراحی به کمک کامپیوتر (CAD) است که نزدیک به نیم قرن است در دنیا استفاده می‌شود. از معماران و مهندسان گرفته تا طراحان صنعتی و برق‌کارها، همه به نوعی با اتوکد سر و کار دارند. همه و همه این موارد نشان می دهد که نرم افزار اتوکد چقدر در دنیای امروزی به نیاز اساسی در مشاغل گوناگون تبدیل شده است. اگر در پی پاسخ به این سوال هستید که اتوکد چیست و چرا این‌قدر مهم است؟تا انتها مقاله همراه ما باشید.

اتوکد چیست؟

در سال 1982 میلادی، مهندسین شرکت آمریکایی به نام Autodesk نرم افزاری ساختند که تحول عظیمی در طراحی های صنعتی و ساختمانی ایجاد کرد. اتوکد (AutoCAD) ابزاری است که به کاربران امکان می‌دهد که نقشه‌ها، طرح‌ها و مدل‌های دقیق را به صورت دیجیتال ایجاد کرده و در صورت نیاز ویرایش کنند.

نگاهی به سرگذشت اتوکد

بیایم دنیای قبل از اتوکد را تصور کنیم. یک میز طراحی قدیمی را تصور کنید که روی آن خط کش و قلم و... است. پروژه ای سمت شما آمده و قرار است که پس از مدتی کار را تحویل دهید. کشیدن نقشه، شاید هفته ها طول بکشد که آن هم همراه با خطا خواهد بود. اما این تمام ماجرا نیست. محاسبات ریاضی و فرمول ها نیز در امر نقشه کشی موثر هستند و همین موارد می تواند ساعت ها وقت شما را بگیرد. این مواردی که تصور کردید، همه و همه، سختی های قبل از ساخت اتوکد بود.

همانطور که اشاره شد، اتوکد در سال 1982 به بهره برداری رسید و تحول عظیمی را در دنیای نقشه کشی های ساختمان و صنعت ایجاد کرد که مهمترین آن ها افزایش سرعت و دقت در نقشه کشی بود.

از سال 1982 تا سال 2025، نرم افزار اتوکد دستخوش تغییرات متفاوتی بوده است. اولین نسخه AutoCAD شامل امکانات پایه ای برای نقشه کشی پایه ای بود و بزرگترین نقطه ضعفی که داشت این بود فرمت خروجی به گونه ای بود که مهندسین نمی توانستند در ابزارهای دیگر از آن استفاده کنند. این داستان تا سال 2000 ادامه داشت تا اینکه فرمت DWG به آن اضافه شد که بازهم مشکلاتی را به همراه داشت تا اینکه نسخه 2007 با بهبود عملکرد خود در فرمت DWG، مشکلات قدیم را به طور کل ازبین برد و می توانستند خروجی نرم افزار اتوکد را در سایر نرم افزارهای نسخه پیشین اسفاده کنند.

سال 2010 نقطه عطفی برای نرم افزار اتوکد بود. در این نسخه از اتوکد، طراحی سه بعدی به آن اضافه شد که تحول عظیمی در مدل سازی های سه بعدی ایجاد کرد و شما به طور کامل ، پروژه خود را پیاده سازی کنید.

از سال 2010 تا سال 2021 تحولات جزئی در نرم افزار اتفاق می افتاد تا اینکه در سال 2021 امکان Drawing History به اتوکد اضافه شد که با این امکان می توانستید به تمام قسمت های طراحی خودتان دسترسی داشته باشید.

رشد نرم افزار اتوکد به این مرحله ختم نشد و با گسترش هوش مصنوعی، نرم افزار اتوکد نیز از آن بهره برد و امکان هوش مصنوعی در این سال به نرم افزار اتوکد افزوده شد که تاثیر بسزایی در رشد سرعت کار شما خواهد داشت.
جدول زیر خلاصه ای از تحولات نرم افزار اتوکد برای شما نشان داده شده است:

کاربردهای اتوکد در مشاغل مختلف

تا به اینجای کار متوجه شده اید که اتوکد چیست وچرا انقدر اهمیت پیدا کرده است. حال نوبت به پاسخ این سوال است که کاربرد اتوکد در چیست و در چه صنایعی و مشاغلی کاربرد دارد. تصور بسیاری از افراد این است که نرم افزار اتوکد در عمران کاربرد دارد و شاید آنچنان در رشته ها و مشاغل دیگر اهمیتی نداشته باشد. اما این تصور غلط است و در رشته های مختلفی کاربرد دارد که از اهمیت زیادی برخوردار بوده و می توان با این نرم افزار، پروژه های مختلفی را در رشته های متفاوت انجام داد. برخی از کاربردهای اتوکد به شرح زیر است:

کاربرد اتوکد در عمران و ساختمان سازی

یکی از پرکاربردترین ابزارهایی که دانشجویان و مهندسین رشته عمران از آن استفاده می کنند، نرم افزار اتوکد است. اتوکد درعمران کاربردهای بسیاری دارد. این نرم افزار در طراحی فونداسیون، ستون ها، جای گیری تیرها، محل قرارگیری میلگردها و... در عمران استفاده می شود. همچنین این امکان را فراهم اورده تا شما با هماهنگی با نقشه های معماری و اتصال به آن، پروژه خود را تکمیل رده تا هیچگونه مشکلی بابت این موضوع پیش نیاید.

کاربرد اتوکد در معماری و طراحی داخلی

نرم افزار اتوکد نیز در مباحث معماری و طراحی داخلی کاربرد بسیاری دارد. مهندسین این حوزه با استفاده از اتوکد در معماری، پلان ها، نماها و مقاطع را به صورت دو بعدی طراحی کنند و در ادامه برای اینکه کارفرما دید بهتری نسبت به پروژه داشته باشد، از امکان مدل سه بعدی برای طراحی سه بعدی پروژه خود استفاده می کنند.

کاربرد اتوکد در مهدسی مکانیک و طراحی های صنعتی

با اینکه نرم افزارهایی همچون Solidworks و Catia در طراحی های صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند، اما در بعضی از مواقع نرم افزار اتوکد به عنوان جایگزینی مطمئن برای طراحی های صنعتی به شمار می رود. با استفاده از این ابزار، می توانند قطعات صنعتی خود را به طور سه بعدی طراحی کرده، به یکدیگر متصل کنند و در نهایت برنامه خود را به دستگاه های صنعتی برای ساخت بدهند.

کاربرد اتوکد در مهندسی برق و تاسیسات

هر ساختمانی دارای مدار، سیم کشی برق، کلید و پریزها و... است که قبل از قرارگیری نیاز است تا محل قرارگیری و مسیرهای آن مشخص شود. این کار توسط نرم افزار اتوکد انجام می شود. همچنین با استفاده از کاربرد اتوکد در مهندسی برق، می توانند مدارهای دوربین های امنیتی، تاسیسات مکانیکی مانند لوله های آب، تهویه های هوا و... را طراحی کنند.

بازارکار اتوکد چگونه است؟

اتوکد و زیرشاخه های رشته عمران همانند بسیاری از مشاغل دیگر، دارای فراز و فرودهایی است. به این معنا که گاهی اوقات بازارکار بسیار عالی دارد و گاهی اوقات نیز دچار افت شدید در کار می شود. به طور کل بازارکار اتوکد وابسته به پروژه های عمرانی وصنعتی است، یعنی اگر در کشور، پروژه های عمرانی و صنعتی رشد کند، قطعا یکی از بهترین مشاغل، مهندسی عمران و اپراتور اتوکد است.

به عنوان مثال، طبق گزارش سایت Bureau of Labor Statistics، در سال 2024 در ایالت متحده آمریکا، سالانه درآمد اپراتورهای اتوکد که در اصطلاح به آن ها درافتر گفته می شود حدود 65 هزار دلار بود که این فرصت عالی برای کسانی است که قصد دارند در خارج از کشور به فعالیت بپردازند و با مدرک فنی حرفه ای اتوکد مهاجرت کنند. (در ادامه به اعتبار مدرک فنی و حرفه ای و نحوه دریافت آن اشاره خواهیم کرد.)

البته طبق گزارش سایت zippia، پیش بینی می شود که تا سال 2028، حدود 3 درصد این اشتغال کوچک شود و علت آن هم کاهش پروژه های عمرانی است که در کشورهای پیشرفته به دلیل اشباع زیاد اتفاق افتاده است.
اما در کشور ایران داستان متفاوت خواهد بود. نیاز کشور ایران به رشد در صنایع و عمران، این کشور را نیازمند به مهندسی عمران و اپراتورهای اتوکد کرده که البته نیازمند سیاست های درست مسئولین خواهد بود تا بازارکار اتوکد در ایران به رشد چندین برابری برسد.

به طور میانگین آموزش اتوکد و اینکه بدانید اتوکد چیست و نحوه کار با اتوکد را فرابگیرید، می توان به عنوان شغلی اینده دار به آن نگاه کرد.

معرفی قابلیت ها مهم نرم افزار اتوکد

همانطور که گفته شد، نرم افزار اتوکد یکی ازبزرگترین و پرکاربردترین نرم افزارهای طراحی در صنعت و عمران است. یکی از علل های مهم این موضوع، قابلیت هایی است که نرم افزار Autocad به شما ارائه می دهد. در این قسمت از مقاله، به مهم ترین قابلیت های نرم افزار اتوکد خواهیم پرداخت. از مهم ترین قابلیت های اتوکد می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. ترسیم دوبعدی

اولین چیزی که مهندس یا اپراتور نقشه کشی به آن نیاز دارد، نقشه کشی دوبعدی است که نرم افزار اتوکد به بهترین شکل ممکن این امکان را برای شما عزیزان فراهم کرده است. شما با نرم افزار اتوکد می توانید با بیشترین دقت پلان، نما، برش و جزئیات پروژه‌های معماری، عمرانی یا صنعتی را طراحی کنید. اتوکد از ابزارهای کاربردی و راحت برای رسم خطوط، کمان، دایره و اشکال پیچیده فراهم کرده و به همین دلیل است تقریباً تمام دفاتر مهندسی و کارگاه‌های تولیدی برای ترسیم نقشه‌های اجرایی به این ابزار نیازمند هستند.

2. مدلسازی سه‌بعدی

یکی از خصوصیاتی که اتوکد به کاربران خود ارائه داده استت، طراحی سه بعدی مدل های گوناگون است که این امکان را به شما می دهد تا پروژه خود را به صورت سه بعدی طراحی کرده و قبل از اینکه طرح شما به واقعیت برسد، نمونه ای از طرح خود را در واقعیت مشاهده نمایید. این قابلیت تحولی عظیم در نرم افزارهای طراحی به کمک کامپیوتر ایجاد کرده است.

3. لایه‌ها (Layers)

تمام نرم افزارهایی که با هدف طراحی موضوعی ساخته شده اند مانند اتوکد، فوتوشاپ، پریمیر و... از امکانی به نام لایه ها برخوردارند که وظیفه آن ها نظم دهی به طراحی شما خواهد بود. لایه ها در نرم افزار اتوکد این کاربرد را دارند که شما برای هر بخش از نقشه خود، یک لایه اختصاص خواهید داد و اگر نیاز به ویرایش آن قسمت باشد، کافیست تنها در آن لایه ویرایش خود را انجام دهید و نیاز به تغییر کل پروژه نباشد.

4. بلوک‌ها (Blocks) و آبجکت‌های تکراری

قابلیت دیگری قرار است به شما معرفی کنیم، قابلیت بلوک است. این قابلیت در نقشه کشی با اتوکد بسیار پرکاربرد بوده و بر سرعت رسم شما تاثیر بسیار زیادی خواهد داشت. شما با کمک این قابلیت، می توانید طرح هایی که مدام در نقشه در حال تکرار هستند (مانند پنجره ها، درب ها و...) را با استفاده از بلوک، طراحی کرده و به صورت طرح آماده در نقاط مختلف نقشه استفاده نمایید.

5. اندازه‌گذاری و حاشیه‌نویسی

مهم ترین و در واقع اساسی ترین کار در نقشه کشی ، اندازه گذاری دقیق است. نرم افزار اتوکد این قابلیت را دارد تا بر اساس استاندارد ها و واحدهای مختلف، اندازه گذاری ها را انجام دهید.

6. کتابخانه سمبل‌ها و ابزارهای آماده

نرم افزار اتوکد مجموعه ای از نمادها و سمبل های آماده را در حوزه های مختلف مانند عمران، مکانیک، برق و... آماده کرده است. حال این مجموعه که به آن کتابخانه می گویند چه کاربردی دارد؟ کاربرد آن این است که شما سمبل های مهم در رشته های مختلف مانند کنتور یا پریزها در مهندسی برق را از کتابخانه های آماده فراخوانی کرده و نیاز به طراحی مجدد نداشته باشید.

7. سازگاری با فرمت‌های مختلف

یکی دیگر از دلایلی که نصب اتوکد برای طراحی رواج یافته، سازگاری با فرمت های دیگر است. به طور معمول، نرم افزار اتوکد با پسوند DWG ذخیره می شود اما این امکان به شما داده شده تا با فرمت های مختلفی مانند PDF و فرمت های سازگار با نرم افزارهای دیگر از طرح خود خروجی بگیرید.

8. اتوماسیون با ماکرو و Lisp

این قابلیت برای افراد حرفه ای در اتوکد ساخته شده است. شما با استفاده از زبان برنامه نویسی AutoLISP، بسیاری از کارهای تکراری را به صورت خودکار انجام دهید. این ویژگی زمانی به چشم خواهد آمد که پروژه بزرگ در اختیار داشته و کدنویسی باعث سهولت و افزایش سرعت در کار با نرم افزار اتوکد خواهد شد.

9. امکان همکاری تیمی و اشتراک‌گذاری آنلاین

در نسخه های جدید اتوکد، شرکت Autodesk قابلیتی کاربردی برای کاربران خود آماده کرده است. شما با استفاده از فضای ابری Autodesk، می توانید به صورت چند نفری و به صورت آنلاین و حتی به صورت همزمان، روی پروژه ای مشترک کار کنید.

10. سازگاری با پرینتر و پلاتر

اتوکد امکان چاپ نقشه‌ها با مقیاس دقیق را فراهم می‌کند. کاربران می‌توانند نقشه‌ها را به فرمت مخصوص پلاتر آماده کنند تا در ابعاد بزرگ چاپ شود. این قابلیت مخصوصاً در دفاتر مهندسی و کارگاه‌های ساختمانی حیاتی است.

شروع کار با اتوکد؛ از آموزش تا دریافت پروژه عملی

تا به اینجا سعی شد تمام نکات مورد نیاز از اتوکد را با شما مرور کنیم. همانطور که احتمالا متوجه شده اید، نرم افزار اتوکد، یکی از پیچیده ترین و در عین حال پرکاربردترین نرم افزار طراحی به کمک کامپیوتر (CAD) است. کار با چنین نرم افزاری بدون آموزش و یادگیری آن تقریبا غیر ممکن است؛ بنابراین اگر قصد کار و درآمدزایی با نرم افزار اتوکد را دارید، قدم اول آموزش آن است. شما از دو طریق می توانید آموزش اتوکد را آغاز کنید:

راه اول، از طریق دانشگاه و ثبت نام در رشته های مهندسی عمران، برق، معماری و مکانیک است که در محیط آموزشگاه این نرم افزار را به شما آموزش خواهند داد. البته به این نکته اشاره کنیم که با توجه به حجم زیادی از واحدهای آموزشی هر رشته در دانشگاه، اتوکد را به صورت حرفه ای و کامل آموزش نخواهند داد و تنها مبانی آن را یاد خواهید گرفت و تقریبا مجبور خواهید شد که راه دوم را انتخاب کنید.

راه دوم شرکت در کلاس آموزش اتوکد در مراکز آموزشگاه های آزاد فنی و حرفه ای است. شما با شرکت در این کلاس ها، نه تنها از صفر تا صد اتوکد را یاد خواهید گرفت، بلکه با اتمام این دوره ها و قبولی در آزمون فنی و حرفه ای، مدرک معتبر و قابل ترجمه اتوکد را دریافت خواهید کرد که در موضوع استخدام و رزومه بسیار تاثیر گذار خواهد بود.

آموزشگاه ایلیاسیستم به عنوان یکی از برترین آموزشگاه های آزاد فنی و حرفه ای در مشهد، این افتخار را دارد تا قدم به قدم آموزش اتوکد را همراه شما باشد. برای اطلاعات بیشتر در مورد تعداد جلسات، قیمت دوره و جزئیات آن به صفحه آموزش اتوکد در مشهد مراجعه نمایید.

سخن پایانی

در این مقاله سعی شد هر آنچه نیاز است را از نرم افزار اتوکد بدانید به شما عزیزان ارائه دهیم، شاید قبل از مطالعه این مقاله، تنها به دنبال این بوده اید که اتوکد چیست، اما پس از اتمام مقاله، ممکن است به این نتیجه رسیده باشید که یکی از راه های رسیدن به جایگاه خوب در اجتماع و کسب درآمد مناسب، آموزش اتوکد و تبدیل شدن به نقشه کش ماهر است. اگر تصمیم خود را گرفته اید، آکادمی ایلیاسیستم در این راه همراه شما خواهد بود. برای مشاوره رایگان می توانید با شماره های 05138411833 و 09156700637 تماس بگیرید.